Fermor House P.L. - Kardamilli

Το Μουσείο Μπενάκη μας κάλεσε προκειμένου να κάνουμε την μελέτη για την επισκευή  του σπιτιού του Φέρμορ και να διαμορφώσουμε τις συνθήκες για την διαβίωση ακαδημαϊκών στον χώρο αυτόν.

Προκειμένου να αντιμετωπίσουμε αρχιτεκτονικά το θέμα , θεωρήσαμε ότι ήταν αναγκαίο να καταλάβουμε ποιες είναι οι συνθήκες που κάνουν αυτό το σπίτι «μαγικό», για ποιό λόγο θέλουμε να μείνουμε εκεί για πάντα.

Οι τόποι, για τους οποίους λέγεται κάτι τέτοιο, είναι πολύ λίγοι. Για να μπορέσουμε να σεβαστούμε τους παράγοντες που διαμορφώνουν αυτές τις συνθήκες, οφείλουμε να αποκωδικοποιήσουμε τις παραμέτρους που διαμορφώνουν αυτόν τον μυθικό χώρο. Ο στόχος μας ήταν να διαμορφώσουμε τον χώρο σε κέντρο φιλοξενίας ανθρώπων του πνεύματος διατηρώντας την μαγεία του.

Ο Π.Λ. Φέρμορ επέλεξε ένα παρθένο αρχέγονο τοπίο, με ξερολιθιές και ελιές, ένα τοπίο των θεών.

Εγκαταστάθηκε επί τόπου σε μία στρατιωτική σκηνή και άρχισε να συλλέγει ντόπιους εργάτες, γνώστες όλων των οικοδομικών λεπτομερών της περιοχής, κάλεσε και τον φίλο του μοντερνιστή αρχιτέκτονα, Νίκο Χατζημιχάλη να τον βοηθήσει με τα τεχνικά θέματα. Συγχρόνως εναποθέτει στον τόπο αυτόν και το βαλιτσάκι του με διάφορες ψηφίδες που έχει συλλέξει από τα ταξίδια του.

Όταν τέλειωσε το σπίτι, ο ίδιος είπε ότι είναι σαν ένα μοναστήρι που ήταν εκεί πάντα.

Είναι εντυπωσιακό ότι έρχεται με ένα μοντερνιστή αρχιτέκτονα φίλο, με εργάτες με ντόπια γνώση και ένα κατάλογο στοιχείων, τζάκια, ψηφιδωτά, χαγιάτι, που φέρνει μαζί του από τα ταξίδια του σε όλο τον κόσμο.

Παρόλα αυτά, όταν βλέπουμε το σπίτι δεν αναγνωρίζουμε ούτε τον μοντερνισμό ούτε τις ψηφίδες των ταξιδιών του, που στην ουσία είναι ξένα προς τον τόπο.
Αυτό που εισπράττουμε είναι ένα τοπικό παραδοσιακό σπίτι, γαντζωμένο στο τοπίο.

Το εντυπωσιακό είναι πως όλα αυτά τα στοιχεία έχουν ενσωματωθεί πλήρως δημιουργώντας μια ολότητα με απόλυτη συνέπεια.

Αυτό που μας φώτισε αυτήν την πτυχή, είναι αυτό που περιγράφει ο ίδιος. Ένα βράδυ μέσα στο αντίσκηνο του, σε πρώιμη φάση, που η κατασκευή δεν είχε ξεκινήσει, διαβάζει Βιτρούβιο και Παλλάντιο, για να καταλάβει τις αναλογίες των δωματίων, τις θέσεις των καινών και των πλήρων, που τοποθετούνται τα παράθυρα και πως καδράρουν την θέα, την σχέση με το τοπίο και πως αποκαλύπτεται.

Έχουμε έναν ταλαντούχο άνθρωπο ο οποίος φέρει μέσα του όλη την παιδεία της αρχαιότητας και χρησιμοποιεί τον Βιτρούβιο, τον τσελεμεντέ του πως κτίζεις, σε ποιό τοπίο και πως το κτίσμα συνδέεται με αυτό.

Ο Π.Λ. Φέρμορ μεταφέρει μέσα του την λογική της ύφανσης, με ορίζοντα από σήμερα μέχρι την αρχαιότητα.

Είναι το υφαντό της κλασικής παιδείας του, που του επιτρέπει όλες τις ξένες ψηφίδες από τα ταξίδια του, όλες τις ψηφίδες της μνήμης του, να τις καθυποτάζει μέσα στην σύνθεση και να πετυχαίνει το αποτέλεσμα να είναι τοπικό.

Κάποια στιγμή ο ίδιος περιγράφει ένα δωμάτιο του σπιτιού λέγοντας ότι όταν τέλειωσε το σπίτι, μπαίνοντας σε ένα από τα δωμάτια αισθάνθηκε ότι οι διαστάσεις του , μαζί με την ξύλινη οροφή, διαμορφώνουν ένα ηχητικό χώρο, που αισθάνεσαι ότι είσαι μέσα σε ένα βιολί.

Αυτή η μεταφορά που συνοδεύει όλη του την επέμβαση σε αυτό το τοπίο, τον έκανε ικανό να αποδώσει ένα έργο που έχει μυθολογικές διαστάσεις.

Το σπίτι δεν κατατάσσετε σε καμία κατήγοροι κλασικισμού, μοντερνισμού, μεταμοντερνισμού είναι ένα αντικείμενο που ξεπερνάει τον χρόνο.

Η δίκη μας επέμβαση, τον μόνο στόχο που είχε ήταν να σεβαστεί απόλυτα στα στοιχεία, που συνειδητοποιήσαμε ότι ήταν ο κρυφός κώδικας του σπιτιού.